Erronka demografikoa, enpresen atzetik
Euskadiren gainera datorren ekaitz demografikoa ez da jada hipotesi hutsa: egiazko arriskua da. Hala dio LABORAL Kutxaren azken ikerketak, “Enplegua eta Trantsizio Demografikoa EAE eta Nafarroan: Horizonte 2036” izenekoak, lurraldeko etorkizuneko lan-egoeraren argazki kezkagarria eskainiz. Aztertutako bederatzi eszenatokietatik zazpik langile faltaren aurreikuspena egiten dute 2036rako, baita biztanleria aktiboaren zati batek 65 urtetik gora lan egiten jarraituko balu ere.
Azterketaren arabera, eszenatoki zorrotzenean, eskaintza eta eskariaren arteko desoreka 170.000 pertsonakoa izan liteke, eta horrek eragin zuzena izango luke jarduera ekonomikoan, enpresen lehiakortasunean eta ongizate-estatuaren sostengu sisteman. Eszenatoki moderatuenean ere, hutsunea 20.000 pertsonakoa litzateke.
Arazoaren muina egiturazko konbinazio batean dago: zahartze azkarra eta jaiotza-tasa baxua. Euskadik Europako ugalkortasun-tasa txikienetakoa dauka (1,3 haur emakumeko) eta bizi-itxaropen altuenetakoa (84 urte). 2009tik, 20 eta 34 urte bitarteko biztanleria &,7 jaitsi da, eta 55 urtetik gorakoena, berriz, !,3 hazi da. Joera horrek gora jarraituko du.
Gainera, enpleguaren berreskuratzea egitura-aldaketen mende dago: soldatapeko enpleguaren gorakada, sektore publikoaren eta hirugarren sektorearen hazkundea, emakumeen parte-hartze handiagoa, lanordu kopuruaren murrizketa eta produktibitatearen geldialdia. Gaur egun Euskadik enplegu-tasa altua izan arren, txostenak ohartarazten du ohiko tresnek ez dutela balio izango etortzeko dagoenari aurre egiteko.
Barne-eraldaketaren premia
Aurreikuspen horien aurrean, erakunde askok barnera begira hasi dira. LABORAL Kutxaren txostenak hiru palanka nagusi identifikatzen ditu erronkari aurre egiteko: 64 urtetik gorako langileen bizi-lanaldia luzatzea (eszenatoki baikorrenetan 69 urtera arte), immigrazioa erakartzea eta talentua fidelizatzea, eta gaitasun profesionalak berritzeko apustua egitea, bereziki trantsizio digitalari eta energetikoari lotutako arloetan.
Enpresen barruko kohesioa
Palanka osagarri gisa, 100 enpresa baino gehiagok dagoeneko ekinBarri proiektuan dihardute lanean. Bizkaian indartzen ari den eredu hau tresna eraginkor bilakatu da taldeak sendotzeko, talentua atxikitzeko eta barne-lidergoa hobetzeko. Enpresa bakoitzaren beharretara egokitutako metodologiekin, ekinBarri-k funtsezko gaiak lantzen ditu: kultura-eraldaketa, emozioen kudeaketa, xedearen argitasuna eta lankidetza barnekoa.
“Egoera konplexua bizi dugu; ez da nahikoa hutsuneak betetzea: gakoa da barnean dauden pertsonen konpromisoa eta jarraikortasuna lortzea”, azaldu du Luis Blanco-Urgoitik, AVEQ-KIMIKA elkarteko idazkari nagusiak. Elkarte hori da ekinBarri proiektuaren bultzatzaile nagusietako bat, CEBEK, FVEM, CECOBI eta ASCOBI-BIEBArekin batera. “Eredu hau eguneroko tentsioei aurre egiteko sortu da: talentuaren ihesa, kohesio galera, profil gazteak erakartzeko zailtasunak edo taldeek urteetako gainkarga ondoren pairatzen duten higadura”.
Lehiatu talentua zainduz
Hurrengo hamarkadan, gero eta handiagoa izango da talentu kualifikatua erakartzeko presioa. Txostenak “gerra isil” bat iragartzen du sektoreen artean, baita ingurune bereko enpresen artean ere, bereziki industria, energia eta teknologia arloetan. Testuinguru horretan, talentua atxikitzea erakartzea baino errentagarriagoa izan liteke.
ekinBarri ez da ikastaro bat, ezta ziurtagiri bat ere. Barne-eraldaketarako prozesu bat da, kontzientzia handiagoko lidergoak aktibatzen laguntzen duena, talde kolaboratiboagoak eratzen dituena eta pertsonentzat zentzua eta etorkizuna duen lan-ingurune bat sortzea bilatzen duena. Betiere, pertsonak erdigunean jarriz, baina emaitza ekonomikoak ahaztu gabe.
Bizkaiko 100 enpresa baino gehiagok ekin diote dagoeneko bide horri, eta askok hobekuntza nabarmenak lortu dituzte: giro organizatiboa hobetzea, laneko jarioaren murrizketa, funtsezko profilak atxikitzea edo desgaste eta barne-deskonexioaren aurretik jardutea.
Txostenak gogorarazten duen bezala, luzaroak aukera izan daiteke ondo kudeatzen bada. Baina ez bada hala egiten, garapenaren oztopo bihur liteke. Eta egoera horretan, jada daukaten talentua aktibatzen dakiten erakundeak izango dira aldaketaren buru.